De afgelopen paar jaar is desinformatie regelmatig in het nieuws. Desinformatie kan ingezet worden als wapen. Russische bronnen beweerden dat de VS biologische wapens ontwikkelden in Oekraïense laboratoria om op deze manier onrust te creëren en als een argument voor de Russische inval van Oekraïne. Maar ook dichter bij huis hebben we regelmatig te maken met desinformatie. Zou desinformatie ook jouw werk kunnen raken? Hoe kun jij je wapenen wanneer desinformatie zich richt op jou of jouw werkomgeving?

Het scenario: desinformatie

Desinformatie is, volgens de Nederlandse overheid, onware, inaccurate of misleidende informatie die met opzet wordt gemaakt en verspreid om geld te verdienen of om een persoon, sociale groep, organisatie of land te schaden. We denken misschien dat desinformatie iets is van deze tijd. Maar, zelfs al in de jaren ’50 van de vorige eeuw werden er in de Koreaanse oorlog door Noord-Korea, China en de Sovjetunie berichten verspreid dat de VS met ziekten geïnfecteerde insecten hadden losgelaten in Korea. Wat wel een groot verschil is met desinformatie in tijden van de Koude Oorlog en daarvoor, is dat het verspreiden van desinformatie in de huidige tijd via internet en sociale media veel sneller gaat.  Ook in Nederland worden we regelmatig geconfronteerd met desinformatie. De coronapandemie bleek een rijke voedingsbodem voor allerlei complottheorieën, waarbij regelmatig ook wetenschappers en wetenschappelijke organisaties doelwit werden van desinformatie.  Dit heeft niet alleen invloed op de persoonlijke veiligheid van mensen wie dit raakt, het kan ook hele organisaties in diskrediet brengen.

Biowapens Desinformation Monitor

Nu desinformatie steeds meer toeneemt op diverse platforms is de kans groot dat ook laboratoria in de levenswetenschappen hiermee te maken krijgen. Om desinformatie over biologische wapens goed te kunnen herkennen en te duiden is er een website ontwikkeld met informatie en filmpjes. Deze “BioWeapons Disinformation Monitor” is een initiatief van King’s College London in samenwerking met de Canadese overheid.
Link: https://www.bioweaponsdisinformationmonitor.com/

Handelingsperspectief

Uit de filmpjes op Biowapens Desinformation Monitor komen tips  naar voren over hoe om te gaan met desinformatie, zowel preventief als wanneer dit jou(w organisatie) raakt:

• Probeer bewustwording te creëren over de mogelijkheid van desinformatie en/of mogelijke (buitenlandse) manipulatie. Wen jezelf ook aan om na te gaan waar informatie vandaan komt.
• Spreek je uit en veroordeel misinformatie-campagnes die zich richten op organisaties in de levenswetenschappen. 
• Verspreid actief objectieve informatie (dus zonder vooringenomenheid of specifieke invalshoek). 
• Motiveer mensen (burgers/werknemers) om bij nieuwe data/informatie altijd kritisch te beoordelen of dit betrouwbare informatie is door naar de bron, auteurs en het medium te kijken waar dit vandaan komt.

Jouw scenario delen

Zou je graag eens met Bureau Biosecurity verder praten over hoe je met dit scenario om kunt gaan, schroom niet om contact op te nemen. Loop je zelf tegen een biosecurity scenario aan die je graag zou willen delen met vakgenoten, laat het ons weten! Het Bureau Biosecurity is te bereiken via biosecurity@rivm.nl.