In plaats van de Biosecurity Kennisdag organiseerde Bureau Biosecurity dit jaar op 19 november een webinar met als thema ‘Biosecurity in het Onderzoek’. Dit webinar is onderdeel van een reeks van webinars waarvan er nog twee volgen in 2021. Door middel van deze webinars werken we stapsgewijs en in afstemming met deskundigen aan het vergroten van de bewustwording van onderzoekers op het gebied van biosecurity en dual-use risico’s.
De eerste webinar van Bureau Biosecurity startte met maar liefst 100 deelnemers. De webinar, bestaande uit drie onderdelen, begon met een korte terugblik op de activiteiten van Bureau Biosecurity en de impact van COVID-19 op biosecurity, zowel nationaal als internationaal.
In het tweede deel werden vragen en aspecten behandeld waar (biologisch)veiligheidskundigen in de praktijk tegenaan lopen in het contact met medewerkers over biosecurity en dual-use aspecten. Het doel was om meer zicht te krijgen op de onderliggende vragen: Is er behoefte om ondersteuning te krijgen? Hoe krijgen we meer biosecurity bewustwording in het lab, niet alleen bij onderzoekers maar ook bij studenten?
Tijdens deze interactieve sessie werden verschillende stellingen gepresenteerd waar de deelnemers op konden reageren. De resultaten en de gestelde vragen werden bediscussieerd in een panel bestaande uit de deskundigen Marcel van Bergen (BioRisk Professional Radboud UMC (Universitair Medisch Centrum) en Voorzitter BVF Platform), Paul Odinot (Coördinator Biologische Veiligheid, Universiteit Utrecht), Niels Beenhakker (Veiligheidsfunctionaris en bestuurslid BVF Platform) en Sicco Koopmans (BVF en en bestuurslid BVF Platform).
Uit een van de stellingen bleek dat ruim driekwart van de respondenten inschat dat onderzoekers zich onvoldoende bewust zijn van biosecurity risico’s en dat onderzoekers zich niet bewust zijn dat gedurende het onderzoek mogelijk dual-use risico’s kunnen optreden. Een kwart van de respondenten gaf aan dat in hun organisatie een systeem aanwezig is om dual-use risico’s in onderzoek op te merken. Uit een andere stelling kwam naar voren dat driekwart van de respondenten verwacht dat medewerkers weten bij wie ze terecht kunnen in geval van afwijkend gedrag van een collega. Deze resultaten geven aan dat er nog veel te winnen is op het gebied van biosecurity en dual-use bewustwording bij de onderzoeker.
In het laatste deel werden de deelnemers geinformeerd over Dual-Use Quickscan die Bureau Biosecurity ontwikkeld. Deze webapplicatie is bedoeld om meer inzicht te krijgen in de mogelijke dual-use aspecten van onderzoek in de levenswetenschappen. De tool bestaat uit een 15-tal vragen die gedestilleerd zijn uit (wetenschappelijke) literatuur en rapporten, waarbij bij iedere vraag een toelichting gegeven wordt aan de hand van enkele sprekende voorbeelden uit de literatuur. De vragen zijn toegespits op dual-use thema’s zoals tropisme, virulentie en verspreidingskarakteristieken van een biologisch agens. Na het doorlopen van de gesloten vragen kunnen de resultaten gebruikt worden voor overleg over het onderzoek dat mogelijk een dual-use karakter krijgt of kan krijgen en hoe hiermee zorgvuldig om te gaan. De tools is in aanbouw en Bureau Biosecurity wil samen met een klankbordgoep, bestaande uit onder andere toekomstige gebruikers, deze verder te ontwikkelen.
Aankomende webinars
Aan de hand van de uitkomsten van deze eerste webinar zal Bureau Biosecurity in gesprek gaan met (biologisch)veiligheidskundigen om informatie en kennis op te halen over hoe biosecurity in hun organisatie onder de aandacht wordt gebracht. Het doel hiervan is om informatie en best practises te bundelen en beschikbaar te maken. In een volgend webinar halverwege 2021 zal dit in concept gepresenteerd worden en is er de mogelijkheid om met elkaar in gesprek te gaan en van elkaar te leren.
De derde en tevens laatste webinar in deze reeks zal specifiek gericht zijn op de onderzoekers en medewerkers van laboratoria en heeft als doel om deze doelgroep bewuster te maken van biosecurity en dual-use risico’s.
Evaluatie
Na afloop is door iets minder dan de helft van de deelnemers het evaluatieformulier ingevuld. De webinar werd goed ontvangen en voldeed volgens 85% van de respondenten aan de verwachtingen. Met name de afwisseling van korte presentaties en stellingen werd als prettig ervaren. Ruim de helft van de respondenten heeft aangegeven dat er behoefte is om verdere ondersteuning te krijgen als het gaat om Biosecurity in het onderzoek. Afstemming en uitwisselen van ideeën met collega’s bij andere organisaties werden met name genoemd. In de tweede webinar zal zoveel mogelijk aan deze wensen tegemoet gekomen worden. Uiteraard heeft de evaluatie ook aandachtspunten opgeleverd die we kunnen gebruiken bij de organisatie van de webinars en biosecurity Kennisdag van volgend jaar.
Save the date – 11 november 2021
De datum voor de zevende biosecurity Kennisdag ligt al vast en hopelijk kunnen we 11 november 2021 wel weer fysiek bij elkaar komen. Het programma staat nog helemaal open. We houden ruimte voor nieuwe ontwikkelingen en horen graag waar vanuit deelnemers behoefte aan is. Dus heb je suggesties voor invulling van het programma van volgend jaar, of heb je iets interessants bij te dragen: laat het ons weten! biosecurity@rivm.nl